Våre bøker

Bokhandel

Betalt for å stå

1960–1980: Ferdinand kjem frå Elfenbeinskysten til Paris, klar for å ta verda med storm og gjere det stort i Europa.

1990-talet: I gullalderen for innvandring til Frankrike kjem dei papirlause ivorianske studentane Ossiri og Kassoum til Paris, ein hovudstad der det pågår store politiske og samfunnsmessige endringar.

2000-talet: På Sephorabutikken på Champs-Élysées observerer ein ivoriansk vektar vanane til kundane som strøymer til denne høgborga for kapitalisme og forbruk.

Betalt for å stå er ein satirisk roman om postkolonialismen og forbrukarsamfunnet sett frå perspektivet til tre generasjonar papirlause innvandrarar frå Elfenbeinskysten som jobbar som vektarar – Ferdinand, Ossiri og Kassoum –  i Paris frå 1960-tallet og litt innpå 2010-talet.

Romanen er både hysterisk morosam og djupt alvorleg, med skarpe observasjonar frå vektarane som, dag ut og dag inn, står rett opp og ned og dokumenterer kjøpsvanar, kroppsspråk og ikkje minst den kulturelle identiteten til kundane frå fjern og nær som ein vektar er sett til å halde auge med.

Betalt for å stå er ein ellevill ordfest med sosial og politisk brodd som gir eit unikt innblikk i konsekvensane av koloniseringa i vestlege forbrukarsamfunn.

Boka er oomsett frå fransk av Tove Bakke. Omslagsdesign ved Studio Holberg.

Gauz'

Gauz’, også kjent som Armand Gauz, er kunstnernavnet til den ivorianske forfatteren, journalisten og filmskaperen Armand Patrick Gbaka-Brédé (f. Abidjan 1971). Han skriver på fransk. Etter studier i biokjemi i hjemlandet, kom han i 1999 til Paris som student på turistvisum og fikk bl.a (svart) arbeid som vekter. Debutboka 'Betalt for å stå' (Debout- Payé) fra 2014 er basert på notatene hans fra den gangen. Den gjorde stor suksess og vant flere priser. Etter noen år flyttet forfatteren hjem til Elfenbeinskysten. Senere utgivelser er Comrade Papa, Black Manoo, Cocoaïans og i 2024 kom Les portes, basert på asylsaken han også skriver om i 'Betalt for å stå'. I 2023 var den engelske utgaven (Standing Heavy, omsett av Frank Wynne) blant finalistene til Den internasjonale Bookerprisen. Gauz’ er redaktør for en satirisk økonomiavis i hjemlandet, han er også fotograf, dokumentarfilmskaper og filmmanusforfatter. Han bor i Grand-Bassam i Elfenbeinskysten.

«Ein kompakt, menneskeleg satire»

The Financial Times

«Oppfinnsam og veldig morosam»

Guardian

«Ein av desse sjeldne romanane som endrar alt»

Karim Miské, fransk forfattar og filmskapar

299.00 kr

Beskrivelse

Vokabular

I ivorianarmiljøet i Frankrike er vektaryrket så fast forankra at det har generert sin eigen terminologi, alltid prega av fargerike uttrykk frå nouchi, folkeleg abidjanesisk slang.

Betalt for å stå: femner alle yrke der ein må stå for å tene til føda.

Zagoli: vektaren sjøl. Zagoli Golié er ei berømt målvakt på Éléphants, fotballandslaget til Elfenbeinskysten. Å vere vektar er som å vere målvakt: Du står der og ser på at dei andre speler, og no og då kastar du deg etter ballen.

Soufè-wourou: bokstaveleg talt «nattehund» på malinke. Termen står for «hundeførar», eller «hundeførande spesialsikkerheitsvakt», som det heiter i administrativ terminologi. Endå soufè-wourouar får svært mykje betre betalt, er det langt færre av dei enn av «zagoliar» i dei afrikanske miljøa.

I Sahel-Afrika og Afrika sør for Sahara – med unntak av hos dozoafolket, ein jegerkaste kledd som fugleskremsel – er hundedyr tradisjonelt sett ikkje omtalte som anna enn «skabbehund», «bastardhund», «vond hund» … For deira plass blant menneska er det lite rom for nyansar.

Ideen om hunden som menneskets beste venn er dermed ein vestlegisme som enno er altfor fersk for afrikanarar. Når du har vakse opp med forakt eller redsle for meir eller mindre skabbete eller rabiessmitta hundar som flakkar radmagre rundt i dei afrikanske byane, blir det å få seg ein hund til livskamerat og arbeidspartnar både psykologisk og kulturelt eit hinder som er svært vanskeleg å overstige. Berre det å ha hund, fôre han, dressere og halde han i god form er ei betrakteleg økonomisk investering når du verken har papir eller arbeid. Så om arbeidet ditt krev at du investerer i hund, kan du trygt seie at hunden bit seg sjølv i halen. Ivorianarane har konkludert: «Zagoli er best!»

Forfatter

  • Gauz'

    Gauz’, også kjent som Armand Gauz, er kunstnernavnet til den ivorianske forfatteren, journalisten og filmskaperen Armand Patrick Gbaka-Brédé (f. Abidjan 1971). Han skriver på fransk. Etter studier i biokjemi i hjemlandet, kom han i 1999 til Paris som student på turistvisum og fikk bl.a (svart) arbeid som vekter. Debutboka 'Betalt for å stå' (Debout- Payé) fra 2014 er basert på notatene hans fra den gangen. Den gjorde stor suksess og vant flere priser. Etter noen år flyttet forfatteren hjem til Elfenbeinskysten. Senere utgivelser er Comrade Papa, Black Manoo, Cocoaïans og i 2024 kom Les portes, basert på asylsaken han også skriver om i 'Betalt for å stå'. I 2023 var den engelske utgaven (Standing Heavy, omsett av Frank Wynne) blant finalistene til Den internasjonale Bookerprisen. Gauz’ er redaktør for en satirisk økonomiavis i hjemlandet, han er også fotograf, dokumentarfilmskaper og filmmanusforfatter. Han bor i Grand-Bassam i Elfenbeinskysten.

    View all posts
f
1942 Amsterdam Ave NY (212) 862-3680 chapterone@qodeinteractive.com

    Free shipping
    for orders over 50%